Braziliaans gerecht beveelt uitzetting illegale gouddelvers uit Yanomami-reservaat

Een federale rechtbank heeft de Braziliaanse regering vrijdag bevolen om naar schatting 20.000 illegale gouddelvers uit het inheemse Yanomami-reservaat te verdrijven.

Dit om een van de meest geïsoleerde grote stammen in het Amazonegebied te beschermen tegen geweld en ziekte, voornamelijk Covid-19.

Twee mannen uit het gebied werden een week geleden gedood door gouddelvers in het noorden van Brazilië, waar een ware goudkoorts heerst.

De mannen waren afkomstig uit de gemeenschap Xaruna in de buurt van de Venezolaanse grens. De gemeenschap ligt aan een zijrivier van de Uraricoera rivier, het epicentrum van de goudkoorts.

In 1993 was er ook al een cyclus van geweld te bespeuren, wat uiteindelijk eindigde in de Haximu-slachting, waarbij 16 Yanomami werden gedood.

Naast geweld introduceren de mijnwerkers ook Covid-19 in het gebied van de Yanomami, die minder goed tegen virussen bestand zijn.

Uit angst voor de ziekte hebben verschillende Yanomami-organisaties, waaronder Hutukara, eerder deze maand de MinersOutCovidOut-campagne gelanceerd.

Volgens cijfers van de Articulation of Indigenous Peoples of Brazil (APIB), de belangrijkste inheemse federatie van het land, zijn de sterfgevallen van Covid-19 binnen inheemse gemeenschappen buitenproportioneel gestegen, van 46 op 1 mei tot 262 op 9 juni.

Samen met de cijfers van de staatsgezondheidsdiensten in het land laten de statistieken van de APIB zien dat 9,1 procent van de inheemse bevolking, die de ziekte oploopt, sterft.

Dat is bijna het dubbele van het toch al hoge cijfer van 5,2 procent van de totale Braziliaanse bevolking.

De rechter gaf de regering van president Jair Bolsonaro vijf dagen de tijd om met een noodplan te komen om de Yanomami te beschermen, onder meer door militair personeel in te zetten.

Zo’n 27.000 Yanomami leven in relatieve afzondering in een uitgestrekt reservaat dat twee keer zo groot is als Zwitserland.

Gouddelvers zorgen al tientallen jaren dat de lokale bevolking geconfronteerd wordt met vervuiling door de illegale goudwinning en dat het met dodelijke ziektes wordt opgezadeld.

Tot nu toe zijn er meer dan 160 bevestigde gevallen van Covid-19 onder de Yanomami en vijf doden. Satellietbeelden tonen aan dat de illegale goudwinning de laatste vijf jaar sterk is toegenomen in het reservaat.

Yanomami-leiders zeggen dat het aantal goudzoekers op hun land is gestegen sinds Bolsonaro in 2018 tot president werd verkozen.

Goud is een belangrijke export geworden uit de meest noordelijke staat van Brazilië, Roraima, ook al zijn daar geen wettelijk geregistreerde goudwinningsactiviteiten.

Volgens de officiële statistieken werd in 2019 486 kilo vanuit Roraima naar India geëxporteerd, waar dit in 2018 nog slechts 38 kilo betrof.

Bronnen: Reuters, National Geographic, Survival International

Foto: Flickr