2019 was het jaar waarin een einde kwam aan Fairtrade-goud in Nederland.
Max Havelaar, de organisatie achter het Fairtrade-keurmerk, is namelijk gestopt met gecertificeerd goud in de Nederlandse markt.
Sinds 2010 zette Stichting Max Havelaar zich in voor Fairtrade goud & zilver maar dit jaar concluderen ze dat voor de categorie goud & zilver voor de Nederlandse markt onvoldoende bereikt is.
Vanaf 1 januari 2020 maakt Fairtrade goud & zilver daarom niet langer onderdeel van de Nederlandse Fairtrade portfolio.
Een fairtradekeurmerk betekende dat mijnwerkers altijd 95 procent van de officiële goudprijs ontvingen – meer dan de 70 procent die mijnwerkers eerder kregen – en een premie van 2.000 dollar per kilo goud.
Ook werd de hele productieketen gecontroleerd. Het fairtradekeurmerk was bedoeld voor gecontroleerd goud uit de kleinschalige goudmijnbouw.
Die kleinschalige goudwinning is goed voor 330 ton goud per jaar, volgens cijfers van de denktank International Institute for Sustainable Development. Dat is zo’n 12 procent van de totale jaarlijkse winning van goud.
De kleinschalige goudmijnbouw kampt met problemen als kinderarbeid, gevaarlijke werkomstandigheden en geweld.
Wereldwijd werken naar schatting 25 miljoen kleinschalige goudmijnwerkers onder moeilijke omstandigheden en komt twee derde van het goud uit de mijnbouw.
Een derde wordt gewonnen door recycling van sieraden en elektronica. In Nederland ligt dat volgens Vincent Kersten, directeur van goudraffinaderij van Aunexum Precious Metals Group uit Alkmaar, anders.
Kersten: “In onze branche is 80 of 90 procent van het goud gerecycled. Je weet nooit onder welke omstandigheden het ooit uit de grond is gehaald, in de afgelopen decennia of door de oude Egyptenaren. Toch zien wij hergebruikt goud als duurzaam”
En daarom bleef het marktaandeel van Fairtrade-goud in Nederland erg klein, aldus Kersten. Het keurmerk kon zich onvoldoende onderscheiden.
Ontwikkelingsorganisatie Solidaridad, medeoprichter van stichting Max Havelaar: “Meer aanbod is nodig om de verantwoorde markt te laten groeien. En groei van de markt is nodig om investeringen te kunnen doen die het verantwoorde aanbod vergroten”
Ook het goud convenant krijgt het niet voor elkaar. De vraag naar Goed Goud in de belangrijke sieradensector groeit niet, terwijl die goed is voor meer dan de helft van de vraag naar goud.
De consument kan wel nog in het buitenland terecht voor fairtrade of fairmined gecertificeerde sieraden.
Bronnen: NRC, Max Havelaar, Solidaridad, Trouw, Adformatie
Foto: Flickr